Tiền Hải 190 năm xây dựng và phát triển
Tiền Hải là một huyện ven biển của tỉnh Thái Bình, có chiều dài bờ biển trên 23 km, diện tích tự nhiên trên 23 nghìn ha; nằm giữa hai cửa biển Trà Lý và Ba Lạt của sông Hồng; là địa bàn chiến lược quan trọng về chính trị, kinh tế, an ninh - quốc phòng ở vùng duyên hải Bắc bộ.
Hơn 190 năm trước, mảnh đất nơi đây là bãi bồi hoang vu nhân dân gọi là bãi Tiền Châu, với những cồn cát lúc ẩn lúc hiện theo thủy triều lên xuống; lau lách um tùm, cỏ dại ngút ngàn, chỉ có chim muông và tôm cá. Chính Doanh Điền sứ Nguyễn Công Trứ đã phát hiện ra tiềm năng của bãi Tiền Châu, ông dâng sớ tấu trình đề nghị triều đình cho khẩn hoang, mở mang đất đai, yên nghiệp dân nghèo, hạn chế giặc dã. Năm 1828, dưới sự tổ chức và chỉ huy của Doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ dân binh được chiêu mộ đã đoàn kết, chung lưng đấu cật đào đắp, xây dựng hệ thống đê biển, đê sông, hệ thống thủy lợi, những cánh đồng nhanh chóng được hình thành. Chỉ trong vòng 6 tháng cuộc khẩn hoang đại quy mô tại bãi biển Tiền Châu được hoàn thành - Huyện Tiền Hải được thành lập.
Lúc mới thành lập Tiền Hải huyện Tiền Hải thuộc trấn Nam Định, gồm 7 tổng (Tân An, Tân Thành, Tân Hưng, Tân Phong, Tân Định, Tân Bồi, Tân Cơ) với 14 lý, 27 ấp, 20 trại, 4 giáp; dân số toàn huyện có 2.350 người, số ruộng đất là 18.970 mẫu. Huyện lỵ ban đầu đặt tại làng Phong Lai (xã Đông Phong ngày nay). Đến đầu thời vua Tự Đức chuyển về làng Hoàng Tân (xã Tây Sơn ngày nay).
Sau khi tỉnh Thái Bình được thành lập (vào ngày 21-3-1890), huyện Tiền Hải thuộc phủ Kiến Xương tỉnh Thái Bình.
Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, huyện Tiền Hải có 8 tổng, 81 xã, 30 thôn, 1 phường. Từ năm 1950 đến năm 1954, Tiền Hải có 15 xã. Từ sau năm 1954, Tiền Hải được chia thành 3 khu, gồm 26 xã, lấy chữ Đông, Tây, Nam làm đầu tên gọi các khu.
Năm 1969, Bộ Nội vụ ra Quyết định số 4228 phê chuẩn việc chuyển 5 xã của huyện Kiến Xương về Tiền Hải là: An Ninh, Vũ Lăng, Phương Công, Vân Trường, Bắc Hải. Năm 1975, xã Nam Cường được thành lập. Năm 1986, Hội đồng Bộ trưởng ra quyết định thành lập 1 thị trấn và 2 xã mới là Đông Hải và Nam Phú. Từ năm 1986 đến nay, huyện Tiền Hải có 34 xã và 1 thị trấn.
Trong quá trình hình thành và phát triển, các thế hệ người Tiền Hải đã đoàn kết, chung lưng đấu cật vượt qua gian nan thử thách, kiên cường chống chọi với thiên tai địch hoạ, quai đê lấn biển, mở rộng diện tích đất canh tác “đẩy sóng ra xa, kéo chân trời gần lại”. Văn hóa của người Tiền Hải mang dấu ấn của nền văn minh sông Hồng, đồng thời cũng hun đúc nên những nét văn hóa đặc trưng, mang dấu ấn riêng của mình. Đó là “dũng cảm, kiên cường, đoàn kết, sáng tạo”.
Tiền Hải là nơi diễn ra các phong trào đấu tranh cách mạng, có tiếng vang trong cả nước, được ghi vào lịch sử. Đặc biệt, dưới sự lãnh đạo của tổ chức Đảng, nhân dân 3 làng Đông Cao, Nho Lâm, Thanh Giám và các làng lân cận đã vùng lên đấu tranh chống áp bức, cường quyền. Cuộc biểu tình lưu huyết ngày 14-10-1930, (nông dân làng Nho Lâm, Thanh Giám, Đông Cao và các làng xã lân cận kéo về huyện đường ủng hộ, hưởng ứng phong trào đấu tranh của Xôviết - NghệTĩnh; kết hợp với đấu tranh kinh tế: đòi giảm sưu thuế, xóa bỏ việc bắt muối, bắt rượu, đòi trả tiền đào sông Cốc giang). Mặc dù bị đàn áp dã man, song cuộc biểu tình như một hồi chuông thức tỉnh, làm cho bọn đến quốc, tay sai khiếp sợ, là dấu son trong trang sử cách mạng hào hùng của huyện.
Huyện Tiền Hải đóng góp tích cực trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. Trải qua các cuộc kháng chiến huyện Tiền hải đã có hơn 22.000 người tham gia quân đội, 4.916 liệt sĩ, 616 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, 3.200 thương binh, bệnh binh2.230 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; 427 lão thành cách mạng, 66 gia đình có công với nước, trên 11 nghìn người tham gia hoạt động kháng chiến trong các thời kỳ cách mạng được tặng thưởng huân, huy chương kháng chiến cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.Ghi nhận những đóng góp to lớn về sức người, sức của trong các thời kỳ cách mạng, Đảng bộ và nhân dân Tiền Hải đã vinh dự được đón Bác Hồ về thăm năm 1962. Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cho nhân dân và lực lượng vũ trang huyện Tiền Hải, Đại đội 4 dân quân gái xã Đông Lâm; có 10 xã được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, là Đông Lâm, Tây Tiến, An Ninh, Tây Giang, Nam Hà, Đông Minh, Tây An, Vũ Lăng, Tây Lương, Tây Ninh; cán bộ, chiến sĩ Công an huyện Tiền Hải được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới; có 11 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; nhiều tập thể, cá nhân được phong tặng các danh hiệu cao quý khác. Đó là những tài sản vô giá của Đảng bộ và nhân dân Tiền Hải.
Ngày nay trong công cuộc đổi mới Huyện Tiền Hải vẫn kế thừa truyền thống đoàn kết, kiên cường, sáng tạo của các thế hệ ông cha. Thật kỳ diệu, các cánh đồng được quy hoạch , cùng với hệ thống thủy lợi chạy dọc vuông góc với đường biển là sáng tạo kỳ tài của Doanh điền sứ Nguyễn Công trứ ngày nay vẫn phù hợp với chuẩn nông thôn mới; hệ thống thủy nông vẫn tiếp tục phát huy tốt công tác tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp. Đường sá, kênh mương đang được kiên cố hóa để phục vụ sản xuất nông nghiệp, hướng tới một nền nông nghiệp hiện đại, trình độ, năng suất, hiệu quả cao hơn.
Trong những năm gần đây Kinh tế huyện của huyện có bước tăng trưởng khá, trở thành trọng điểm kinh tế của tỉnh Thái Bình. Tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm 2012-2017 đạt trên 12% mỗi năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực: nông, lâm, thủy sản là 39%; công nghiệp, thủ công nghiệp, xây dựng đạt 44%; thương mại, dịch vụ 17%. Thu nhập bình quân đầu người đạt trên 36,5 triệu đồng/người/năm.
Khai thác hiệu quả tiềm năng biển để nuôi trồng, đánh bắt thuỷ hải sản; phát triển các dịch vụ du lịch tại Đồng Châu và Cồn Vành. Khai thác nguồn khí đốt để phát triển công nghiệp. Trên địa bàn huyện có 1 khu công nghiệp với diện tích 466ha; có 16 xã nằm trong khu kinh tế Thái Bình với diện tích gần 15.000ha; 5 cụm công nghiệp Trà Lý, Tây An, Cửa Lân, An Ninh và cụm công nghiệp Nam Hà với diện tích trên 298ha; có các điểm công nghiệp và làng nghề ở các xã Tây An, Tây Sơn, Đông Cơ, Nam Hà; có khu du lịch sinh thái Cồn Vành với quy hoạch gần 2.000ha; trên 5.000ha bãi bồi ven biển, có lợi thế phát triển nuôi trồng thuỷ, hải sản.
Phong trào xây dựng nông thôn mới đã và đang tạo nên diện mạo mới cho Tiền Hải. Năm 2017, huyện có 27/34 xã hoàn thành xây dựng nông thôn mới, đạt tỷ lệ gần 80%.
Văn hoá - xã hội có tiến bộ. Các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao, phát thanh, truyền thanh phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị. Phong trào “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tiếp tục được đẩy mạnh. Tiền Hải có 97 di tích lịch sử văn hóa, trong đó 14 di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, 83 di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Nhiều công trình xây dựng có ý nghĩa lớn được hoàn thành.
Toàn huyện đã có 83/101 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt 82,17%. Trường trung học phổ thông Tây Tiền Hải nhiều năm liền xếp trong tốp 200 trường trung học phổ thông có quy mô và chất lượng đào tạo tốt nhất trên cả nước.
Tiền Hải là huyện đầu tiên của tỉnh đạt chuẩn quốc gia y tế cơ sở ở 100% xã, thị trấn, có 35/35 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia y tế giai đoạn 2. Bệnh viện đa khoa Tiền Hải được công nhận là bệnh viện hạng II; 14 năm liên tục dẫn đầu về công tác khám, chữa bệnh các bệnh viện tuyến huyện trong tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 10,3% năm 2008 xuống còn 3,68% năm 2017; tỷ lệ dân số có bảo hiểm y tế đạt 85%, hoàn thành cơ bản việc hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo. Huyện đã có 96% hộ dân sử dụng nước sạch; có 14 lò đốt rác, xử lý trên 85% rác thải.
Tình hình chính trị ổn định, an ninh, quốc phòng được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.
Đảng bộ huyện Tiền Hải luôn coi trọng công tác xây dựng Đảng. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên được nâng lên. Bình quân hằng năm, số tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh đạt trên 85%. Huyện tập trung chỉ đạo cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính. Trung tâm hành chính công của huyện hoạt động hiệu quả, 100% các thủ tục hành chính được tiếp nhận, giải quyết tại trung tâm. Cơ chế thủ tục hành chính “một cửa”, “một cửa liên thông” tiếp tục được đẩy mạnh, triển khai thực hiện tại các địa phương.
Những kết quả đạt được nêu trên không chỉ khẳng định ý chí quyết tâm, tinh thần vượt khó, sáng tạo mà còn là tiền đề vững chắc để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Tiền Hải tự tin trên đường hội nhập và phát triển./.
Chi cục Thống kê huyện Tiền Hải
Hơn 190 năm trước, mảnh đất nơi đây là bãi bồi hoang vu nhân dân gọi là bãi Tiền Châu, với những cồn cát lúc ẩn lúc hiện theo thủy triều lên xuống; lau lách um tùm, cỏ dại ngút ngàn, chỉ có chim muông và tôm cá. Chính Doanh Điền sứ Nguyễn Công Trứ đã phát hiện ra tiềm năng của bãi Tiền Châu, ông dâng sớ tấu trình đề nghị triều đình cho khẩn hoang, mở mang đất đai, yên nghiệp dân nghèo, hạn chế giặc dã. Năm 1828, dưới sự tổ chức và chỉ huy của Doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ dân binh được chiêu mộ đã đoàn kết, chung lưng đấu cật đào đắp, xây dựng hệ thống đê biển, đê sông, hệ thống thủy lợi, những cánh đồng nhanh chóng được hình thành. Chỉ trong vòng 6 tháng cuộc khẩn hoang đại quy mô tại bãi biển Tiền Châu được hoàn thành - Huyện Tiền Hải được thành lập.
Lúc mới thành lập Tiền Hải huyện Tiền Hải thuộc trấn Nam Định, gồm 7 tổng (Tân An, Tân Thành, Tân Hưng, Tân Phong, Tân Định, Tân Bồi, Tân Cơ) với 14 lý, 27 ấp, 20 trại, 4 giáp; dân số toàn huyện có 2.350 người, số ruộng đất là 18.970 mẫu. Huyện lỵ ban đầu đặt tại làng Phong Lai (xã Đông Phong ngày nay). Đến đầu thời vua Tự Đức chuyển về làng Hoàng Tân (xã Tây Sơn ngày nay).
Sau khi tỉnh Thái Bình được thành lập (vào ngày 21-3-1890), huyện Tiền Hải thuộc phủ Kiến Xương tỉnh Thái Bình.
Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, huyện Tiền Hải có 8 tổng, 81 xã, 30 thôn, 1 phường. Từ năm 1950 đến năm 1954, Tiền Hải có 15 xã. Từ sau năm 1954, Tiền Hải được chia thành 3 khu, gồm 26 xã, lấy chữ Đông, Tây, Nam làm đầu tên gọi các khu.
Năm 1969, Bộ Nội vụ ra Quyết định số 4228 phê chuẩn việc chuyển 5 xã của huyện Kiến Xương về Tiền Hải là: An Ninh, Vũ Lăng, Phương Công, Vân Trường, Bắc Hải. Năm 1975, xã Nam Cường được thành lập. Năm 1986, Hội đồng Bộ trưởng ra quyết định thành lập 1 thị trấn và 2 xã mới là Đông Hải và Nam Phú. Từ năm 1986 đến nay, huyện Tiền Hải có 34 xã và 1 thị trấn.
Trong quá trình hình thành và phát triển, các thế hệ người Tiền Hải đã đoàn kết, chung lưng đấu cật vượt qua gian nan thử thách, kiên cường chống chọi với thiên tai địch hoạ, quai đê lấn biển, mở rộng diện tích đất canh tác “đẩy sóng ra xa, kéo chân trời gần lại”. Văn hóa của người Tiền Hải mang dấu ấn của nền văn minh sông Hồng, đồng thời cũng hun đúc nên những nét văn hóa đặc trưng, mang dấu ấn riêng của mình. Đó là “dũng cảm, kiên cường, đoàn kết, sáng tạo”.
Tiền Hải là nơi diễn ra các phong trào đấu tranh cách mạng, có tiếng vang trong cả nước, được ghi vào lịch sử. Đặc biệt, dưới sự lãnh đạo của tổ chức Đảng, nhân dân 3 làng Đông Cao, Nho Lâm, Thanh Giám và các làng lân cận đã vùng lên đấu tranh chống áp bức, cường quyền. Cuộc biểu tình lưu huyết ngày 14-10-1930, (nông dân làng Nho Lâm, Thanh Giám, Đông Cao và các làng xã lân cận kéo về huyện đường ủng hộ, hưởng ứng phong trào đấu tranh của Xôviết - NghệTĩnh; kết hợp với đấu tranh kinh tế: đòi giảm sưu thuế, xóa bỏ việc bắt muối, bắt rượu, đòi trả tiền đào sông Cốc giang). Mặc dù bị đàn áp dã man, song cuộc biểu tình như một hồi chuông thức tỉnh, làm cho bọn đến quốc, tay sai khiếp sợ, là dấu son trong trang sử cách mạng hào hùng của huyện.
Huyện Tiền Hải đóng góp tích cực trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. Trải qua các cuộc kháng chiến huyện Tiền hải đã có hơn 22.000 người tham gia quân đội, 4.916 liệt sĩ, 616 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, 3.200 thương binh, bệnh binh2.230 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; 427 lão thành cách mạng, 66 gia đình có công với nước, trên 11 nghìn người tham gia hoạt động kháng chiến trong các thời kỳ cách mạng được tặng thưởng huân, huy chương kháng chiến cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.Ghi nhận những đóng góp to lớn về sức người, sức của trong các thời kỳ cách mạng, Đảng bộ và nhân dân Tiền Hải đã vinh dự được đón Bác Hồ về thăm năm 1962. Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cho nhân dân và lực lượng vũ trang huyện Tiền Hải, Đại đội 4 dân quân gái xã Đông Lâm; có 10 xã được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, là Đông Lâm, Tây Tiến, An Ninh, Tây Giang, Nam Hà, Đông Minh, Tây An, Vũ Lăng, Tây Lương, Tây Ninh; cán bộ, chiến sĩ Công an huyện Tiền Hải được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới; có 11 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; nhiều tập thể, cá nhân được phong tặng các danh hiệu cao quý khác. Đó là những tài sản vô giá của Đảng bộ và nhân dân Tiền Hải.
Ngày nay trong công cuộc đổi mới Huyện Tiền Hải vẫn kế thừa truyền thống đoàn kết, kiên cường, sáng tạo của các thế hệ ông cha. Thật kỳ diệu, các cánh đồng được quy hoạch , cùng với hệ thống thủy lợi chạy dọc vuông góc với đường biển là sáng tạo kỳ tài của Doanh điền sứ Nguyễn Công trứ ngày nay vẫn phù hợp với chuẩn nông thôn mới; hệ thống thủy nông vẫn tiếp tục phát huy tốt công tác tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp. Đường sá, kênh mương đang được kiên cố hóa để phục vụ sản xuất nông nghiệp, hướng tới một nền nông nghiệp hiện đại, trình độ, năng suất, hiệu quả cao hơn.
Trong những năm gần đây Kinh tế huyện của huyện có bước tăng trưởng khá, trở thành trọng điểm kinh tế của tỉnh Thái Bình. Tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm 2012-2017 đạt trên 12% mỗi năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực: nông, lâm, thủy sản là 39%; công nghiệp, thủ công nghiệp, xây dựng đạt 44%; thương mại, dịch vụ 17%. Thu nhập bình quân đầu người đạt trên 36,5 triệu đồng/người/năm.
Khai thác hiệu quả tiềm năng biển để nuôi trồng, đánh bắt thuỷ hải sản; phát triển các dịch vụ du lịch tại Đồng Châu và Cồn Vành. Khai thác nguồn khí đốt để phát triển công nghiệp. Trên địa bàn huyện có 1 khu công nghiệp với diện tích 466ha; có 16 xã nằm trong khu kinh tế Thái Bình với diện tích gần 15.000ha; 5 cụm công nghiệp Trà Lý, Tây An, Cửa Lân, An Ninh và cụm công nghiệp Nam Hà với diện tích trên 298ha; có các điểm công nghiệp và làng nghề ở các xã Tây An, Tây Sơn, Đông Cơ, Nam Hà; có khu du lịch sinh thái Cồn Vành với quy hoạch gần 2.000ha; trên 5.000ha bãi bồi ven biển, có lợi thế phát triển nuôi trồng thuỷ, hải sản.
Phong trào xây dựng nông thôn mới đã và đang tạo nên diện mạo mới cho Tiền Hải. Năm 2017, huyện có 27/34 xã hoàn thành xây dựng nông thôn mới, đạt tỷ lệ gần 80%.
Văn hoá - xã hội có tiến bộ. Các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao, phát thanh, truyền thanh phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị. Phong trào “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tiếp tục được đẩy mạnh. Tiền Hải có 97 di tích lịch sử văn hóa, trong đó 14 di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, 83 di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Nhiều công trình xây dựng có ý nghĩa lớn được hoàn thành.
Toàn huyện đã có 83/101 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt 82,17%. Trường trung học phổ thông Tây Tiền Hải nhiều năm liền xếp trong tốp 200 trường trung học phổ thông có quy mô và chất lượng đào tạo tốt nhất trên cả nước.
Tiền Hải là huyện đầu tiên của tỉnh đạt chuẩn quốc gia y tế cơ sở ở 100% xã, thị trấn, có 35/35 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia y tế giai đoạn 2. Bệnh viện đa khoa Tiền Hải được công nhận là bệnh viện hạng II; 14 năm liên tục dẫn đầu về công tác khám, chữa bệnh các bệnh viện tuyến huyện trong tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 10,3% năm 2008 xuống còn 3,68% năm 2017; tỷ lệ dân số có bảo hiểm y tế đạt 85%, hoàn thành cơ bản việc hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo. Huyện đã có 96% hộ dân sử dụng nước sạch; có 14 lò đốt rác, xử lý trên 85% rác thải.
Tình hình chính trị ổn định, an ninh, quốc phòng được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.
Đảng bộ huyện Tiền Hải luôn coi trọng công tác xây dựng Đảng. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên được nâng lên. Bình quân hằng năm, số tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh đạt trên 85%. Huyện tập trung chỉ đạo cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính. Trung tâm hành chính công của huyện hoạt động hiệu quả, 100% các thủ tục hành chính được tiếp nhận, giải quyết tại trung tâm. Cơ chế thủ tục hành chính “một cửa”, “một cửa liên thông” tiếp tục được đẩy mạnh, triển khai thực hiện tại các địa phương.
Những kết quả đạt được nêu trên không chỉ khẳng định ý chí quyết tâm, tinh thần vượt khó, sáng tạo mà còn là tiền đề vững chắc để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Tiền Hải tự tin trên đường hội nhập và phát triển./.
Chi cục Thống kê huyện Tiền Hải
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Tin xem nhiều
