Nét đẹp nghề dệt chiếu xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà

        Có dịp về thăm  nghề truyền thống dệt chiếu ở xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình chúng ta sẽ cảm nhận thấy rõ được sự rộn rã bởi âm thanh vang vọng của những khung dệt thô sơ bằng gỗ cho đến chiếc máy dệt chiếu tự động. Cả xã nghề vào việc tất bật, sản xuất hàng chục ngàn chiếc chiếu cung cấp cho thị trường khi mùa hè đang đến.

       Theo tìm hiểu, nghề dệt chiếu ở xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà đã có từ lâu đời. Trạng Nguyên Phạm Đôn Lễ, trong một lần đi sứ Trung Quốc, ông đã tìm hiểu và học được một số bí quyết của nghề đan chiếu ở Quảng Tây Trung Quốc, rồi khi về ông mang dạy lại cho dân làng. Đến nay, nghề này vẫn tồn tại trong mỗi gia đình bởi nó mang lại thu nhập ổn định cho người dân, thu nhập bình quân từ nghề chiếu khoảng từ 3 triệu đến 4 triệu đồng/ lao động/ tháng. Chiếu ở xã Tân Lễ có nhiều loại với các kích thước khác nhau. Nguyên liệu dệt chiếu là cói và sợi đay. Tùy theo những loại chiếu cần dệt mà nguyên liệu được nhuộm màu theo những yêu cầu khác nhau. Thợ chiếu thường dệt cải chữ thọ, bông hoa, chân dung, chữ lồng hoặc họa in hay vẽ trên chiếu. Ngoài các loại chiếu thường, điều làm nên thương hiệu chiếu cói xã Tân Lễ chứa đựng tinh hoa của làng nghề chính là loại chiếu “đậu” phục vụ các lễ hội truyền thống, các dịp cưới hỏi. Để dệt được một lá chiếu đậu, ngoài tay nghề, người thợ dệt phải kỹ càng tỉ mỉ từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến các công đoạn sản xuất khác. Một ngày mỗi người chỉ dệt được từ 1,5-2 lá chiếu đậu. Không chỉ dệt được các loại chiếu đậu, ở xã Tân Lễ còn có một số hộ chuyên dệt các loại chiếu ngoại cỡ, theo yêu cầu riêng của khách hàng. Xác định nghề chiếu cói là khâu đột phá trong hướng giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, Đảng ủy - UBND xã Tân Lễ đã thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ như: Tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục hành chính, mặt bằng để các hộ làm nghề dễ dàng tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi, xây dựng nhà xưởng, kho chứa nguyên liệu, tập kết sản phẩm. Chủ động phối hợp với các ngành chức năng tổ chức các lớp dạy nghề, truyền nghề, tập huấn kỹ thuật cho lao động trong làng nghề... Toàn xã có 6 cơ sở sản xuất chiếu lớn, gần 50 xưởng sản xuất vừa và nhỏ, có 349 hộ cá thể làm nghề chiếu với tổng số lao động tham gia nghề chiếu khoảng 1.298 lao động.  Hình thành một hệ thống đại lý chuyên cung ứng nguyên liệu, thu gom sản phẩm, tìm kiếm thị trường bao tiêu sản phẩm cho bà con, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động, ngành nghề, thúc đẩy kinh tế - xã hội của địa phương phát triển.

       Qua nghìn năm, dù cuộc sống có nhiều thăng trầm nhưng những mảnh chiếu Hới vẫn được ưa chuộng. Từ bàn tay khéo léo của người thợ những cây cói thô ráp trở thành những sản phẩm muôn màu. Tin rằng bằng sức sống và nội lực từ chính đôi bàn tay tài hoa khéo léo cùng với quyết tâm gắn bó, duy trì phát triển nghề truyền thống mà ông cha truyền lại, nhân dân xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà tiếp tục phát huy để trở thành địa chỉ của những sản phẩm độc đáo, xây dựng quê hương ngày thêm khởi sắc, tươi đẹp hơn./.
Chi cục Thống kê huyện Hưng Hà.